Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD)

Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD)

PAD staat voor 'Programma Alternatieve Denkstrategieën', ook wel vertaald als 'Proberen Anders te Denken'. Het PAD-leerplan is ontwikkeld om de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen tussen de vier en twaalf jaar te stimuleren. Met het PAD-leerplan werken we op een professionele wijze aan de sociale en emotionele competenties van onze leerlingen. PAD is in die zin een preventief programma.
Doel
Het PAD-leerplan heeft als hoofddoel gedragsproblemen bij kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar te voorkomen middels het aanleren van sociale en emotionele competenties.
Aanpak
PAD is een preventieprogramma dat klassikaal wordt ingezet. Kinderen leren vaardigheden op vier verschillende gebieden:
Pijler 1: Zelfbeeld (Wie ben ik en hoe waardeer ik mijzelf?)
In de PAD-visie is elk kind uniek. Door middel van het systeem ‘kind-van-de-dag ’ komt elk kind uit de groep een keer aan de beurt om gedurende een dag in het middelpunt van positieve belangstelling te staan. De leerkracht en de klasgenootjes zijn die dag heel alert op de positieve kwaliteiten van het “PAD-kind” en vertalen dit in complimentjes. Ook wordt het kind gestimuleerd om zichzelf te complimenteren.
 
Pijler 2: Zelfcontrole (Hoe ga ik om met heftige emoties?)
Sommige leerlingen komen voortdurend in de problemen doordat ze te impulsief reageren. Dat impulsieve gedrag kan zich uiten in bijvoorbeeld eerst iemand slaan en achteraf bedenken dat je het eigenlijk niet had moeten doen. Met behulp van een verhaal over een schildpadje dat door zijn impulsieve manier van handelen regelmatig in de problemen geraakt, wordt de leerlingen duidelijk gemaakt dat er in probleemsituaties een ‘nadenkmoment’ is. Met kinderen wordt besproken hoe je met die heftige emoties om kunt gaan.

Pijler 3: Emoties (Hoe voel ik mij en hoe voelt de ander zich?)
In PAD ligt veel nadruk op het inschatten van je eigen emoties en die van de ander. Kinderen leren dat emoties belangrijke signalen zijn. Die informatie moet je niet negeren, want het helpt je om grip te krijgen op de situatie. Tevens leren kinderen dat gedrag en emoties bij elkaar horen, maar wel twee verschillende dingen zijn. Je boos voelen is in orde, maar de manier waarop je dit uit (boos zijn), moet je goed overdenken.
 
Pijler 4: Probleemoplossen (Hoe kunnen we op een constructieve wijze een probleem oplossen?)
Het zal voor de leerlingen steeds duidelijker worden dat zij meer en meer verantwoordelijk zullen gaan worden voor de keuzen die zij maken. Stel dat je niet mee mag doen met een spelletje voetbal. Is de oplossing dan huilend weglopen, woedend de pionnen omschoppen of probeer je bijvoorbeeld te onderhandelen? In dit deel van het leerplan wordt uitgebreid ingegaan op de gedragsalternatieven bij een probleem en op de mogelijke gevolgen van je keuze
PAD bestaat uit 161 klassikale lessen die verdeeld over acht leerjaren worden aangeboden. Gemiddeld wordt er 1 of 2 maal per week een les gegeven van 30-45 minuten. Daarnaast is er dagelijks tijd voor de verwerking van het geleerde. De lessen bestaan uit gevarieerde werkvormen.

Onderbouwing
PAD is gebaseerd op het ABCD-model of Development (Kusche & Greenberg, 1994). Volgens dit model ontwikkelen mensen zich optimaal als er integratie plaatsvindt van gevoelens, gedrag en cognitie (Affective- Behavior-Cognitive). Die integratie is een levenslang en dynamisch proces (Dynamic). De principes van het ABCD-Model zijn in de opbouw van het leerplan en in de ordening en inhoud van de lessen per leerjaar steeds duidelijk waarneembaar. Door een langdurig, systematisch en hiërarchisch opgebouwd leerplan (Dynamic; Development) leren kinderen op zelfverzekerde wijze gevoelens te verwoorden (Affective), hun eigen gedrag onder controle te houden (Behavioral) en zelfstandig hun problemen op te lossen (Cognitive).

Onderzoek
In Nederland hebben een aantal onderzoeken met positieve effecten naar PAD plaatsgevonden. Uit wetenschappelijk onderzoek uit de Verenigde Staten, Australië, Groot- Brittannië en Nederland (Universiteit Utrecht) weten we dat Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) een uiterst krachtig en effectief preventieprogramma is. PAD draagt onder andere bij aan:
* een positiever klassenklimaat;
* agressievermindering;
* zelfcontrole;
* beter begrip van emoties;
* de vaardigheid van leerlingen om problemen op te lossen.

Ouders
Bent u nieuwsgierig en wilt u weten op welke manier u thuis ook met PAD aan de slag kunt? Download hier de Pad-ouderinfo.
Veel plezier!